Biuro w Teorii: Słuchanie (nie)pamięci

Biuro w Teorii: Słuchanie (nie)pamięci
13 marca 2025/ Kraków

„Dźwięki uruchamiają pamięć, znajome odgłosy sprawiają, że coś nam się przypomina – z naszej przeszłości albo z przeszłości naszej wspólnoty. Głos też jest nośnikiem tej pamięci – opowiadając własną historię.

Dźwięki mogą nam pomóc nie pamiętać albo zapominać. Istnieją miejsca, których fonosfera zaciera granice między realnym i wyobrażonym, ludzkim i nieludzkim, żywym i nieżywym.”

Wraz z Martą Michalską zapraszamy na spotkanie z autorkami dwóch wyjątkowych esejów dźwiękowych, które powstały w ramach numeru „Archiwa dźwiękowe” czasopisma „Glissando”.

„Pamiętniki kobiet z rodzin górniczych” Moniki Glossowitz i Agnieszki Lniak to wieloetapowy artprojekt badawczy, w ramach którego zbierane są pamiętnikarskie narracje, archiwalia domowe, opowieści mówione oraz tworzone portrety fotograficzne kobiet pochodzących z rodzin górniczych (również górniczek!) z terenu całego województwa śląskiego.

Z kolei praca Leny Achtelik poświęcona jest cmentarzowi jako szczególnej przestrzeni archiwizowania dźwięków. Jej projekt „Funereal” osadzony jest w szerokim kontekście studiów nad śmiercią (death studies) oraz rozważań nad miejscami pamięci i tzw. pejzażami śmierci (deathscapes). Skupia się na, niejednokrotnie pomijanych, aspektach audialnych miejsc (soundscapes), związanych ze szczególną, heterotopiczną przestrzenią dawnych, zapomnianych cmentarzy.

Z Leną i Agnieszką porozmawiamy o dźwiękowych przecięciach pamięci i niepamięci, a także wysłuchamy fragmentów ich audiopaperów. Rozmowę poprowadzi Marta Michalska.

_

Lena Achtelik

Artystka sztuk wizualnych, nekromantyczka. Absolwentka Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Stypendystka programu Erasmus+ w Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Antwerpii. Stopień doktora w dziedzinie sztuki uzyskała w Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Mieszka i pracuje w Katowicach.

Zajmuje się malarstwem, tworzy książki autorskie i małe formy przestrzenne, piecze ciastka pogrzebowe na wernisaże.

Agnieszka Lniak

Literaturoznawczyni zajmująca się badaniami dźwiękowymi i kulturą audialną. Publikowała teksty naukowe i krytyczne m.in. w Czasie Kultury, Przeglądzie Kulturoznawczym, Zagadnieniach Rodzajów Literackich, Odrze, Ruchu Muzycznym i monografiach zbiorowych. Członkini projektu badawczego „Pamiętniki kobiet z rodzin górniczych” oraz techniczka projektu archiwizacji historii mówionych „Archiwum Pamięci Rybniczanek i Rybniczan”.

Marta Michalska

Doktorka historii, badaczka dźwięków w przeszłości; pisze, redaguje, czasem śpiewa. Pisze i opowiada o tym, jak doświadczamy dźwięków wokół nas oraz jak możemy badać dźwięki, które już rozpadły się w historycznym szumie. Szczególnie interesują ją tematy dźwiękowych wyobraźni w ujęciu filozoficznym oraz metody badania historii społecznej i kulturowej w XIX i XX wieku. W 2024 roku była redaktorką prowadzącą audiopaperowego numeru “Archiwa dźwiękowe” w magazynie “Glissando”.

IG: @muzonatchniuzo

Data: 13 marca 2025
Miejsce: Biuro Dźwięku

FB: >>>