Instalakcje 8

Myślą przewodnią ósmej edycji festiwalu Instalakcje jest idea warsztatu jako miejsca tworzenia, budowania, odkrywania, ale też czynnego uczestnictwa publiczności. Instalakcje 8 proponują cztery warsztaty muzyczne, na które zapraszamy wszystkich bez względu na wiek, poziom wiedzy czy umiejętności muzycznych. Zorka Wollny poprowadzi warsztaty pracy z głosem, czy też nauki „gry na głosie”. Ewa Justka natomiast pokaże jak od podstaw zbudować syntezator – udziwniacz głosu. Uczestnicy obu warsztatów zaprezentują rezultaty swojej pracy podczas pierwszego dnia festiwalu w ramach koncertu-instalacji przeznaczonej na „chór i orkiestrę” instrumentów elektronicznych.
W niedzielny poranek zapraszamy do wspólnego wykonania niezwykłej „symfonii”, którą poprowadzi terapeutka pracy z oddechem Dobrawa Borkała i pokaże, jak odkryć muzykę w nas samych, jak stworzyć z oddechu rytm, jak uwolnić z niego melodię i brzmieć pełną piersią. Tak przygotowana publiczność przystąpi do niekonwencjonalnego koncertu, w którym siedzenie i słuchanie muzyki jest tylko jedną z możliwości doświadczania muzyki…

„Day Rave” to rodzaj warsztatu-performansu przeznaczonego dla aktywnie uczestniczącej publiczności, oferujący medytację, ceremonię parzenia herbaty, wizualizację, pracę z ciałem, muzykę na żywo, czy wreszcie taniec, do którego zostanie zaproszona publiczność. Odnoszący się do kultury klubowej „Day Rave” to jednak coś więcej niż tylko impreza techno, ale bardzo kompleksowy i holistyczny „seans” pozwalający na głębsze, bardziej duchowe czy sensualne doświadczanie muzyki. „Day Rave” stworzony został przez rezydujący w Berlinie kolektyw: Isabel Lewis (Dominikana/USA), Dambi Kim (Korea Południowa), Lou Drago (Nowa Zelandia) oraz Margheritę D’Adamo (Włochy). Pierwotna wersja Day Rave odbyła się w berlińskim muzeum sztuki współczesnej Martin Gropious Bau i spotkała się z wielkim uznaniem krytyków i publiczności.

Instalakcje 8 zaprezentują również dzieła z dwóch legendarnych warsztatów kompozytorskich: Briana Ferneyhougha oraz Georgesa Aperghisa. Pierwszy dzień festiwalu rozpocznie się od recitalu belgijskiej flecistki Ine Vanoeveren, która poświęciła wiele lat pracy naukowej (praca doktorska) i wykonawczej na zgłębienie tajników arcytrudnej muzyki na flet solo jednego z najważniejszych żyjących kompozytorów – Briana Ferneyhougha. Muzyka tego brytyjskiego kompozytora, zalicza się do nurtu „new complexity” (nowa złożoność) i jak pisze sama flecistka, stwarza ona niekończące się zmagania wykonawcy z ograniczeniami instrumentu, ograniczeniami zapisu muzyki na pięciolinii, czy wreszcie ograniczeniami ciała i umysłu, zmuszając muzyka do atletycznej wręcz pracy fizycznej potrzebnej do zagrania tej fascynującej muzyki.

Zakończeniem pierwszego dnia festiwalu będzie recital światowej sławy wykonawczyni muzyki współczesnej, śpiewaczki Donatienne Michel-Dansac. W swoich recytacjach Aperghis „rozbija” głos na cząstki elementarne: zgłoski, świsty, zaśpiewy, po to by poprzez stopniowe dodawanie elementów budować coraz bardziej zawiłe i wirtuozowskie składnie i dźwiękowo-słowne struktury. Aperghis w muzyce na głos solo pokazuje niejako swój warsztat kompozytorski od podstaw, krok po kroku pozwalając nam odczuć, jak długą drogę trzeba przebyć od pojedynczego wdechu, pojedynczej litery do stworzenia „pełni głosu”, oddechowo-zgłoskowej symfonii.
Wojtek Blecharz
Kurator Instalakcji 8

Możliwości muzyki są ogromne. Powiem nawet, że genialne. Można, trzeba i warto nadal eksperymentować. Jeśli słyszymy od kogoś, że „wszystko już napisano”, to znaczy, że rozmówca jest durniem, który nie ma pojęcia o potencjale muzyki. To najpiękniejsza ze sztuk.
Bogusław Schaeffer
1929-2019

PROGRAM

22-23 sierpnia 17.00, Świetlica, wstęp wolny
Zbuduj udziwniacz głosu
Warsztaty Ewa Justka
Jedna z czołowych przedstawicielek muzyki elektronicznej młodego pokolenia, Ewa Justka, która specjalizuje się w tworzeniu prostych instrumentów elektronicznych (DIY – do it yourself), pokaże, jak od podstaw zbudować (i dosłownie zlutować) niezwykle brzmiący syntezator voice odder. Za pomocą wbudowanego mikrofonu „udziwniacz głosu” pozwoli przetwarzać głos, wzbogacając go o różnego rodzaju przestery, delaye, czy ekstremalne rezonanse.
Uczestnicy warsztatów zaprezentują rezultaty swojej pracy 24 sierpnia w ramach koncertu-instalacji przeznaczonej na „chór i orkiestrę” instrumentów elektronicznych.

22-23 sierpnia 17.00, Sala prób, wstęp wolny
Odkryj swój głos
Warsztat Zorka Wollny
Pracująca w niekonwencjonalny sposób z dźwiękiem artystka multimedialna Zorka Wollny poprowadzi warsztaty pracy z głosem, czy jak sama to nazywa – nauki „gry na głosie”. Spotkania przeznaczone są dla każdego, nawet dla tych, którzy myślą, że głosu nie mają. Wollny poprzez improwizację, świadome słuchanie siebie samego (i siebie nawzajem), pomoże odnaleźć uczestnikom potencjał i tożsamość ich głosu, lepiej zrozumieć jego muzyczną naturę.
Uczestnicy warsztatów zaprezentują rezultaty swojej pracy 24 sierpnia w ramach koncertu-instalacji przeznaczonej na „chór i orkiestrę” instrumentów elektronicznych.

24 sierpnia 18.00, Sala prób
„Confined Walls of Unity” Ine Vanoeveren / Brian Ferneyhough
Recial fletowy
Muzykę Briana Ferneyhougha cechuje napięcie i nieustanna walka z ograniczeniami instrumentu, zapisu nutowego, próby przekroczenia granic ciała i umysłu wykonawcy. Flecistka Ine Vanoeveren po wielu latach praktykowania i badania, opracowała metodę wykonania tego repertuaru, kładąc nacisk na cielesność zapisu. Złożone zapisy struktur muzycznych poprzez ciało, umysł i instrument wykonawcy przekształcają się w potężną i emocjonalną muzykę. Ciągła walka o przesuwanie własnych ograniczeń sprawia, że muzyka Briana Ferneyhougha jest tak osobista i żywa.

Podczas gdy „Cassandra’s Dream Song” jest współczesnym przepisaniem starożytnego mitu, „Superscriptio” to matematyczna walka z naturą piccolo. W „Sisyphus Redux” istnieje realne ryzyko doświadczenia filozofii absurdu Camusa, zaś „Carceri d’Invenzione IIb” konfrontuje zarówno wykonawcę, jak i publiczność, z granicami nieznośnie wysokich i głośnych rejestrów. „Unity Capsule” testuje wykonawcę ze względu na ekstremalną długość, a „Mnemosyne” przekracza ograniczenia zapisu nutowego. Rezultatem jest muzyka, która się rozrasta i gmatwa: muzyka niszcząca ograniczone mury jedności.
Recital składa się z sześciu solowych utworów na flet skomponowanych przez Briana Ferneyhougha:

„Superscriptio” na flet piccolo solo (1981) 5’
„Carceri d’Invenzione IIb” na flet solo (1985 – 1986) 11’
„Mnemosyne” na flet basowy i taśme (1986) 11’
„Unity Capsule” na flet solo (1975-1976) 15’
„Sisyphus Redux” na flet altowy (2011) 8’
„Cassandra’s Dream Song” na flet solo (1970) 10’

24 sierpnia 19.00, Sala teatralna
Koncert-instalacja Ewy Justki i Zorki Wollny
Wynik dwudniowych warsztatów z tworzenia prostych instrumentów elektronicznych oraz pracy i gry na własnym głosie. Uczestnicy warsztatów wykonają wspólnie utwór na chór i orkiestrę własnoręcznie zbudowanych instrumentów elektronicznych.

24 sierpnia 21.00, Sala prób
„Récitations” Donatienne Michel-Dansac / Georges Aperghis
Recital na głos solo
Koncert w hołdzie Edith Scob
Recital światowej sławy wykonawczyni muzyki współczesnej – Donatienne Michel-Dansac, która wykona niezwykle wymagające i bardzo rzadko słyszane utwory na głos solo Georgesa Aperghisa, między innymi legendarne „Récitations”.
Bezlitosny kompozytor chciał, by śpiewaczka czerpała radość z prób łapania tchu, utrudnionego nabierania powietrza. „Recitations” są nie tylko wyczerpujące fizycznie, wymagają także ogromnej muzycznej inteligencji od wykonawcy. „Nie tworzę melodii poprzez łączenie wyższych i niższych nut, używam sylab i fonemów” (Apergis)
Apergis zmontował niezliczone komponenty języka i zapragnął by zabrzmiały – tak prosto, jak to tylko możliwe, oczywiście, czemu nie? I pomimo tego niemalże niewykonalnego żądania (a może właśnie dzięki niemu?) Donatienne Michel-Dansac znajduje w tym spełnienie i radość. „To wyzwanie i wielka przygoda wykonywać „Récitations” – dla widowni także”

25 sierpnia 12.00, Sala prób
Homeostaza – symfonia oddechowa Dobrawa Borkała
Utwór rozpisany na oddechy. Został skomponowany z intencją wygenerowania transformującego doświadczenia u wykonawcy, zarówno na poziomie indywidualnego, jak i kolektywnego atmosferycznego ciała. Pierwsza sekwencja złożona z łagodnych przeponowych wdechów i wydłużonych wydechów obniża aktywność współczulnego układu nerwowego i pobudza przywspółczulny UN. Redukuje reakcję stresową i wprowadza w stan relaksacji. Kolejne sekwencje, poprzez wstrzymywanie oddechu, pobudzają nerw błędny. Uspokajając układ nerwowy pomagają złagodzić ataki paniki i stany lękowe. Aby odczytać partyturę należy zaznajomić się z alfabetem oddechowym, czyli językiem obrazkowym, odzwierciedlającym róż¬ne warianty oddechu i połączonego z nim doświadczenia. Czas lektury jest wyznaczany przez tempo oddechu. Wykonawcą partytur oddechowych może stać się każdy, gdyż materiałem arty¬stycznym jest powietrze, którym wszyscy oddychamy.

25 sierpnia 13.00, Sala teatralna
„Day Rave” Dambi Kim, Lou Drago, Margherita D’Adamo, Isabel Lewis
Warsztat-koncert
Performatywna kontynuacja rozmowy, jaką Lou Drago, Dambi Kim i Isabel Lewis prowadzą o ucieleśnionym słuchaniu muzyki – słuchaniu, które zwiększa wrażliwość percepcyjną.
Czerpiąc z różnorodnych perspektyw związanych z tańcem, performansem, feminizmem i teorią queer, filozofią Wschodu, ambientem i clubbingiem, Drago, Kim i Lewis przyjmują własne podejścia do praktyk somatycznych. Interesuje ich długoterminowe zaangażowanie w ucieleśnione działania, dzięki którym możliwe są (choćby przelotne) momenty połączenia z innymi ponad pojedynczą podmiotowością jaźni. Zarówno muzyka, jak i atmosfera „Day Rave” tworzą przestrzeń dla figlarnej eksploracji zamazanych tożsamości i uznania percepcji peryferyjnych. Celem jest aktywne wyjście poza ograniczenia „ja”, nawiązywanie kontaktów za pomocą tańca jako formy duchowej bliskości i przyjacielskich relacji – nie tylko relacji międzyludzkich, ale także relacji ze wszystkimi rzeczami, z którymi współistniejemy.

Bilety:
Koncerty 24 sierpnia: 40 zł
Koncerty 25 sierpnia
12:00 Dobrawa Borkała „Symfonia Oddechowa”: 10 zł
13:00 Day Rave (Dambi Kim, Lou Drago, Margherita D’Adami, Isabel Lewis): 20 zł

Karnet na dwa dni 24-25 sierpnia: 50 zł

Dofinansowano ze środków Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Muzyka”, realizowanego przez Instytut Muzyki i Tańca