Glissando 29 / 2016 Konceptualizm

Długo oczekiwany #29 pod redakcją Pawła Szroniaka bierze pod lupę tendencje konceptualne w muzyce współczesnej – dotychczas bardzo słabo rozpoznane (szczególnie na polskim gruncie), starając się wykazać, iż jest to jedna z ostatnich enklaw prawdziwie krytycznego myślenia o dźwięku.

  • 15 
  • 20 

Długo oczekiwany #29 pod redakcją Pawła Szroniaka bierze pod lupę tendencje konceptualne w muzyce współczesnej – dotychczas bardzo słabo rozpoznane (szczególnie na polskim gruncie), starając się wykazać, iż jest to jedna z ostatnich enklaw prawdziwie krytycznego myślenia o dźwięku. Zbiór kilkudziesięciu artykułów, wywiadów i partytur przybliża bogate tradycje sztuki konceptualnej, a zarazem zachęca do przewartościowania swoich sądów na temat muzycznego kanonu.

Najważniejszy dział numeru koncentruje się wokół recepcji Johna Cage’a i sposobów „użycia” jego twórczości w drugiej dekadzie XXI wieku. Piszą o tym w swoich esejach Brandon LaBelle i G. Douglas Barrett, a realizują Michael Pisaro, Manfred Werder, Ryoko Akama i Heather Frasch. Znaczącym punktem odniesienia jest tu działalność grupy kompozytorskiej Wandelweiser i inne zjawiska z obszaru post-Cage’owskiej muzyki eksperymentalnej. W drugim dziale – o pojęciach i procedurach, a więc możliwych sposobach definiowania konceptualizmu – znalazły się manifesty Jennifer Walshe, Jamesa Saundersa, Matthew Shlomowitza i Harry’ego Lehmanna oraz problemowe artykuły Volkera Straebla, Łukasza Kozaka, Radka Sirko, Moniki Żyły i Beniamina Głuszka. Od komponowania konceptualnego, przez nową dyscyplinę i podejście automatyczne, po filozofowanie dźwiękiem, praktykę neuromuzyczną i postdźwięki.

Nie mogło też zabraknąć osobnego bloku tekstów odnoszących się do działań konceptualnych w Polsce: Antoni Michnik bardzo skrupulatnie rekonstruuje historię takich eksperymentów, sięgającą wczesnych lat 60. XX wieku, natomiast bieżące trendy zostały przedstawione w artykule Jana Topolskiego i specjalnej ankiecie przeprowadzonej wśród współczesnych twórców. Zajmujemy się również (poza)instytucjonalnym wymiarem konceptualizmu, nieodmiennie sytuującego się na granicach i marginesach świata kultury. Taki punkt widzenia został przyjęty zarówno w artykule Josepha Kudirki o dedykacjach, rozmowie Rinusa van Alebeeka i Marcina Barskiego o dystansu oraz diagnozie Michała Libery i Daniela Muzyczyka wieszczącej upadek nagrywania. Zwyczajowe varia – paradoksalnie – również okazują się powiązane z tematem przewodnim numeru, co udowadniają w wywiadach Mikołaj Laskowski i Jacek Sotomski oraz Krzysztof Marciniak w relacji z Darmstadtu.